آیا می دانید از زمان کلیک دکمه پرداخت تا انتقال وجه از حساب خریدار به فروشنده، ویزا و مسترکارت تحت چه فرایندی یک تراکنش را انجام می دهند؟ به راستی وظیفه اصلی آیا می دانید از زمان کلیک دکمه پرداخت تا انتقال وجه از حساب خریدار به فروشنده، ویزا و مسترکارت تحت چه فرایندی یک تراکنش را انجام می دهند؟ به راستی وظیفه اصلی ویزا و مسترکارت چیست و برای چه کاری ساخته شده اند؟
امروزه در بخش پرداخت های ارزی بین المللی، نام های ویزا کارت (Visa Card) و مستر کارت (MasterCard) را بسیار می شنویم. آیا تا کنون از خود پرسیده اید پشت یک کارت ساده در ابعاد یک کارت بانکی معمولی، چه سیستمی وجود دارد که ۵۶۰۰۰ تراکنش در ثانیه را در سرتاسر جهان مدیریت می کند؟ چگونه بدون کوچکترین تاخیر و با بالاترین استاندارد ها در تراکنش های بین المللی، این حجم بالای پرداخت، مدیریت می شود؟ اگرچه دسترسی فراتر از انتظار در سطح جهانی به مشتریان بالقوه، مهمترین خصوصیت استفاده از این خدمات است، با این حال محافظتی که از اطلاعات اقتصادی شخصی به وسیله جداسازی حساب بانکی توسط اکانت ویزا یا مسترکارت انجام می پذیرد، به عنوان مهمترین ویژگی و دلیل اصلی استفاده از این خدمات است. در این مقاله با ما همراه باشید تا با معتبرترین برندهای صنعت خدمات پرداخت یعنی ویزا (Visa) و مسترکارت (MasterCard) و چگونگی کارکرد آنها بیشتر آشنا شویم.ویزا و مسترکارت چیست و برای چه کاری ساخته شده اند؟
ویزا و مسترکارت به عنوان یک واسطه بین یک فروشنده که حساب بانکی اش به سیستم ویزا/مستر کارت متصل است از یک طرف و خریدارانی که کارت های بانکی با برند ویزا یا مستر کارت دارند از سوی دیگر عمل میکند و توسط آن می توان کالا یا خدمات را به مشتریانی در سراسر جهان، بدون افتتاح یک حساب بانکی در همه کشورها، عرضه کرد. شما یک حساب بین المللی خواهید داشت با مدیریت جهانی که دیگران می توانند خدمات و محصولاتی که در سایتتان ارائه می نمایید خریداری و هزینه آن را با استفاده از درگاه VISA یا MasterCard پرداخت نمایند.
سهولت و امنیت در پرداخت به وسیله خدمات این شرکت ها باعث شده در طول زمان بانک ها و موسسات بیشماری به زنجیره صادر کننده کارت های بانکی با برند ویزا و مسترکارت اضافه گردند که هر یک پاسخگوی نیاز طیف خاصی از مصرف کنندگان می باشند.
ویزا و مستر کارت از بخش‌های بسیار متنوعی ازجمله : فناوری، محصولات، خدمات و برنامه‌های بازاریابی تشکیل شده است که مبادله اطلاعات و پول میان موسسات مالی، بازرگانان، مشتریان، کسب و کارها، موسسات غیرانتفاعی و دولت‌ها را راحت میکند. این دو کمپانی یعنی ویزا کارت و مستر کارت قوانین فنی و کاربردی را تعریف کرده‌اند تا معاملات پولی ، در نهایت امنیت ، دقت و سرعت انجام شود.
ویزا کارت، (VISA Card) شرکت چندملیتی خدمات مالی آمریکایی است، که دفتر مرکزی آن در فوستر سیتی، کالیفرنیا، ایالات متحده آمریکا قرار دارد. این شرکت وظیفه تسهیلات مبادلات مالی الکترونیکی در سراسر جهان را بر عهده دارد، که عمدتاً توسط کارت‌های اعتباری و کارت‌های نقدی با نشان تجاری ویزا انجام می‌شود.
در میانه‌های سپتامبر ۱۹۵۸ بنک آو امریکا (BOA)، برنامه کارت اعتباری بنک‌امریکارت خود را در فرسنو، کالیفرنیا با ارسال ۶۰۰۰۰ کارت اعتباری ناخواسته آغاز کرد. ایده اصلی، زاییده تفکرات اندیشکده بهبود محصولات بنک آو امریکا، گروه تحقیقات مرکز خدمات مشتریان و رهبر آن جوزف پی. ویلیامز بود.
ویلیامز توانست در سال ۱۹۵۶ مدیران اجرایی بنک آو امریکا را متقاعد کند که به او اجازه دهند، که طرح خودش را پیاده کند و سرانجام این طرح تبدیل به اولین ارسال موفق گروهی کارت‌های اعتباری ناخواسته با حجم زیاد شد. این کارت‌ها واقعاً کار می‌کردند و درخواست نامه‌های صرف نبودند.
در سال ۱۹۷۰ کنترل این کارت از عهده بنک آو امریکا خارج شد و یک شرکت مستقل به نام ان‌بی‌آی برای مدیریت، گسترش و توسعه این سیستم تاسیس گردید. پس از چندی یک شرکت چندملیتی به نام ایبانکو برای مدیریت بین‌المللی این سیستم تشکیل شد. این شرکت به فکر یکپارچه کردن سیستم در تمامی کشورها بود و به همین دلیل، تمامی دارندگان این امتیاز را، در سال ۱۹۷۵ با یکدیگر متحد کرده و نام ویزا (Visa) را برای کارت‌ها انتخاب کرد.
در اکتبر ۲۰۰۷ بنک آو امریکا اعلام کرد، قصد احیای برند «بانک‌آمریکارت» خود، با نام دیگری دارد. ویزا اکنون یک سیستم پرداخت جهانی است، که مشتریان، موسسات مالی و دولت‌ها را در بیش از ۲۰۰ کشور جهان، از طریق بانکداری الکترونیک به هم مرتبط می‌سازد.
در سال ۲۰۰۹ بیش از ۶۲ میلیارد تراکنش مالی از طریق این شرکت ویزا کارت، انجام شده که حجم مالی آن به ۴٫۴ تریلیارد دلار می‌رسد. این عملیات، در سال ۲۰۱۲ درآمدی بالغ بر ۱۰٫۴۲۱ میلیارد دلار را، برای ویزا در بر داشته‌است.
در جولای ۲۰۱۶ ویزا همکاری خود را با پی‌پل اعلام نمود. در پی اعلام این همکاری مشتریان پی پال می توانند از فروشگاه های فیزیکی نیز خرید انجام دهند و مشتریان ویزا در هنگام استفاده از خدمات پی پال کارمزدهای کمتری پرداخت می کنند.
فرایند ویزاکارت:
۱. دارنده کارت های اعتباری از بازرگان یا تاجر درخواست میکند که پرداختش را با ویزا کارت انجام دهد، این اطلاعات روی کارت توسط دستگاه کارتخوان (POS) خوانده شده و شماره کارت می‌تواند از طریق دستگاه، وب‌سایت یا حتی به وسیله موبایل وارد سیستم بشود.
۲. اطلاعات معامله پولی انجام شده به پذیرنده ( حساب بانکی بازرگان) انتقال داده می‌شود.
۳. بانک طرف قرارداد در این معامله یک درخواست برای ویزا ارسال میکند.
۴. ویزا هم درخواست را برای صادر کننده کارت فرستاده و درآخر صادر کننده است که درخواست معامله را قبول یا رد میکند.
۵. صادر کننده پاسخ پذیرش یا رد انجام معامله را برای ویزا می‌فرستد.
۶. ویزا پاسخ صادر کننده را به پذیرنده می‌فرستد.
۷. در نهایت پذیرنده پاسخ درخواست را به بازرگان انتقال می‌دهد.
مسترکارت، (MasterCard) شرکت خدمات مالی آمریکایی و چندملیتی است، که مقر اصلی آن؛ در شهر نیویورک، ایالات متحده آمریکا قرار دارد. شیوه کسب درآمد مسترکارت در سراسر جهان، به اینصورت است، که از طریق پردازش پرداخت‌های بین بانکی بازرگانان و همچنین از راه صدور کارت‌های اعتباری به بانک‌ها و یا اتحادیه‌های اعتباری که از خریداران یا استفاده کنندگان از نام تجاری ‘مسترکارت’ برای خرید انواع کالا یا خدمات؛ بصورت دبیت کارت یا کردیت کارت استفاده می‌کنند، درآمد کسب می‌نماید.
مسترکارت از سال ۲۰۰۶ به یک شرکت عمومی چندملیتی تبدیل شد. قبل از ارائه عمومی آن در سراسر جهان، مسترکارت بصورت یک شرکت تعاونی فعالیت می‌کرد، که متعلق به ۲۵۰۰۰ موسسه مالی بود، که برند مسترکارت، بر روی کارت‌های اعتباری این موسسات درج می‌گردید.
شرکت مسترکارت، در ابتدا به نام مسترشارژ شناخته می‌شد، که چندین بانک کالیفرنیا این کارت را برای مشتریان خود، ارائه می‌کردند. مهمترین رقیب مسترکارت در ابتدای فعالیت، بانک‌آمریکارت (BankAmeriCard) بود، که توسط بانک مرکزی آمریکا صادر می‌گردید. بانک‌آمریکارت، بعدها به ویزا کارت تغییر نام داد و امروزه توسط شرکت ویزا صادر می‌شود.
ریشه‌های تاسیس شرکت مسترکارت به شکل‌گیری کارت‌های اعتباری با برند مسترکارت در ابتدای دهه ۱۹۶۰ بازمی‌گردد و نخستین صادرکنندگان کارت‌های اعتباری مسترکارت، بانک یونایتد کالیفرنیا (این بانک بعدها توسط ولز فارگو خریداری شد)، بانک ملی کروکر (این بانک بعدها توسط ولز فارگو خریداری شد)، بانک ولز فارگو و بانک کالیفرنیا (این بانک بعدها توسط یونیون بانک کالیفرنیا خریداری شد) بودند.
در سال ۱۹۶۶ انجمنی از ۴ بانک مذکور مستقر در کالیفرنیا تحت عنوان انجمن کارت بین‌بانکی (Interbank Card Association) شکل گرفت. در پی پیوستن بانک مارین میدلند مستقر در نیویورک، به این انجمن، نام آن به مستر شارژ تغییر پیدا کرد. در ۱۹۶۸ شبکه کارت‌های مستر فعالیت‌های بین‌المللی خود را با امضای اتحادی با شبکه اروپایی اوروکارت آغاز نمود.
در سال ۱۹۶۹ سیتی‌بانک نیز به این انجمن پیوست و شبکه گسترده کارت‌های خود بنام (Everything Card) را در شبکه مستر شارژ ادغام نمود. در سال ۱۹۷۲ شبکه بریتانیایی اکسس که در بریتانیا مستقر بود، به شبکه مستر شارژ پیوست.
در سال ۱۹۷۹ بطور رسمی نام مستر شارژ به مسترکارت تغییر پیدا کرد. در ۱۹۹۰ مسترکارت اقدام به خریداری شبکه اکسس کارت که گسترده‌ترین شبکه کارت‌های یکپارچه بریتانیا بشمار می‌آمد را خریداری و در خود ادغام کرد.
در سال ۲۰۰۲ مسترکارت اقدام به خریداری یوروپِی اینترنشنال نمود، که یکی از دو شبکه گسترده کارت‌های اعتباری اروپا بشمار می‌آمد. در سال ۲۰۱۰ بزرگترین شبکه پرداخت بریتانیا بنام دیتاکش را تصاحب نمود.
این شرکت در سال ۲۰۱۲ شبکه خود را باز هم توسعه داد و بخش خاورمیانه خود را راه‌اندازی کرد. در ۲۰۱۴ با خریداری شرکت پین‌پوینت، به بازار پرداخت‌های استرالیا نیز وارد شد.
امروزه در بیش از ۲۱۰ کشور جهان، می‌توان از خدمات مسترکارت استفاده نمود.
در سال ۲۰۱۶ و در پی فشارهای سازمان تجارت جهانی دولت چین به شرکت های بین المللی ارائه خدمات پرداخت از جمله مستر کارت و ویزا کارت اجازه ورود به بازار چین را اعطاء نمود
در روند انجام هر تراکنش در سیستم مستر کارت ۴ فاکتور وجود دارد. دارنده کارت، پذیرنده (معمولا فروشنده)، صادر کننده کارت و دریافت کننده.
دارنده کارت که صاحب حساب بانکی است و ممکن است که حتی کارت فیزیکی نداشته باشد، کالا یا خدماتی را از یک پذیرنده خریداری می کند. زمانی که تراکنش توسط صادر کننده کارت احراز هویت شد، صادر کننده مبلغی برابر با مقدار تراکنش به گیرنده ( می تواند همان پذیرنده باشد) پرداخت می کند. البته در این بین یک هزینه واسطه گری کسر می شود و تایید تراکنش به پایان می رسد. نکته قابل توجعه این است که تمامی هزینه های واسطه گری که قرار است توسط مستر کارت کسر شود از کل مبلغ تراکنش و از دریافت کننده مبلغ کسر می شود.
مستر کارت تمامی طرفین در یک تراکنش را بدون توجه به این که تراکنش در کجا رخ می دهد (در یک مکان فیزیکی، در عابر بانک، از طریق اینترنت یا دستگاه متصل) به یکدیگر متصل می کند.
شبکه بانکی مستر کارت:
شبکه گسترده مستر کارت پشت انجام هر تراکنش است تا مطمئن شود که پرداخت ها به سرعت، با امنیت و با اطمینان انجام شوند. شبکه مستر کارت یک معماری هوشمندانه دارد که با نیاز هر تراکنش سازگار است و دو ساختار پردازشی توزیع شده ( همتا به همتا) و مرکزی (نقطه ای متصل) دارد. برای مثال برای تراکنش هایی که نیازمند موار زیر است.
پردازش سریع – کارت های بدون تماس یا یک دستگاه ثابت در یک مکان – می توانیم از ساختار توزیع شده استفاده کنیم که در این صورت می توان اطمینان داشت که این تراکنش ها نزدیک به جایی که پرداخت صورت گرفته، انجام می شود.
پردازش کنترل ارزش – مانند دسترسی لحظه ای به داده های تراکنش برای تقلب سنجی – می توانیم از ساختار پردازش مرکزی استفاده کنیم که در این صورت می توان اطمینان داشت که خدمات پردازش پیشرفته روی تراکنش اعمال شده است.
مراحل انجام تراکنش توسط مستر کارت
گام یک – مشتری با مستر کارت مبلغی را پرداخت می کند که می تواند به خاطر خرید یک کالا یا خدمات از یک فروشنده باشد.
گام دو – پرداخت اعتبار سنجی می شود. در این زمان سیستم فروش پذیرنده اطلاعات حساب مشتری را ثبت می کند و به صورت ایمن شده به دریافت کننده مبلغ می فرستد.
گام سه – تراکنش ثبت شده و دریافت کننده پذیرنده از مستر کارت می خواهد تا از بانک صادر کننده کارت مشتری تاییدیه ای بگیرد.
گام چهار – اعتبار سنجی نیاز است و مستر کارت تراکنش را برای صادر کننده کارت و برای اعتبار سنجی ثبت می کند.
گام پنج – نتیجه اعتبار سنجی مشخص می شود و بانک صادر کننده تراکنش را اعتبار سنجی می کند و پاسخ را به سمت پذیرنده بر می گرداند.
گام شش – بانک صادر کننده پرداخت را به سمت پذیرنده دریافت کننده مبلغ هدایت می کند که این پذیرنده همان جایی است که مبلغ را به حساب مقصد واریز می کند.